Κυρίες και κύριοι,
Ευχαριστώ την οργανωτική επιτροπή του 14ου Πανελλήνιου Συνεδρίου των Δικηγορικών Συλλόγων για την πρόσκληση να απευθύνω έναν σύντομο χαιρετισμό. Είναι νομίζω απόδειξη της κρίσιμης φάσης που διέρχεται το λειτούργημα που ασκείτε, το γεγονός ότι μετά από 20 χρόνια παρίσταται η ανάγκη σύγκλησης ενός Πανελλήνιου Συνεδρίου. Η παρατεταμένη παγκόσμια οικονομική κρίση που επηρέασε βαθιά την πορεία της Χώρας δεν μπορούσε παρά να έχει καθοριστικές επιπτώσεις στην άσκηση του λειτουργήματός σας. Ο δικηγορικός υπερπληθυσμός σε συνδυασμό με τη μείωση της δικηγορικής ύλης οδήγησαν τα τελευταία χρόνια σε μια διαρκή απομάκρυνση εκατοντάδων νέων επιστημόνων από το επάγγελμα και πολλούς άλλους στην ανάγκη υποταγής στις νέες συνθήκες που επιβάλουν πολύωρη και εξουθενωτική απασχόληση με πολύ μικρή αμοιβή. Ορισμένοι πάλι νέοι δικηγόροι εγκαταλείπουν τη Χώρα επιλέγοντας ως έσχατη λύση τις μεταπτυχιακές σπουδές και την απασχόληση σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη. Η οικονομική υποβάθμιση του λειτουργήματός σας δεν είναι ανεξάρτητη από την υποβάθμιση των σπουδών σε όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης. Αυτή είναι η νέα εποχή για την Δικηγορία και τη νομική επιστήμη; Ανταποκρίνεται μια τέτοια προοπτική στο υψηλό νομικό επίπεδο των δικηγόρων της πατρίδας μας; Η απάντηση στο ρητορικό αυτό ερώτημα είναι αυτονόητη, όμως είναι εντελώς διαφορετικές οι προσεγγίσεις για τις αιτίες του προβλήματος και διαμετρικά αντίθετες οι προτάσεις για τη λύση του. Θεωρώ εδώ απαραίτητο να κάνω δύο επισημάνσεις. Διάβασα στο πρόγραμμα του Συνεδρίου ότι θα ασχοληθείτε ιδιαίτερα με το ζήτημα των σχέσεων Δικηγόρων και Κοινωνίας. Κατ’ αρχήν τα προβλήματα κάθε επαγγελματικού κλάδου, κάθε επιστήμης δεν θα πρέπει να αντιμετωπίζονται αποσπασματικά και μεμονωμένα αλλά μέσα από μια ευρύτερη θεώρηση των λόγων που οδήγησαν στην οικονομική κρίση. Η ευημερία μιας επαγγελματικής ομάδας περνάει αναγκαστικά μέσα από την ευημερία του συνόλου της κοινωνίας. Οι δικηγορικοί σύλλογοι διατηρώντας μια μακρά δημοκρατική παράδοση έχουν ιστορική ευθύνη να αγωνίζονται όχι μόνο για τα στενά συμφέροντα του κλάδου αλλά για ευρύτερα ζητήματα που ανάγονται στην προστασία κοινωνικών και εργασιακών δικαιωμάτων μεγάλου τμήματος του ελληνικού λαού που ζει στα όρια της φτώχειας και εργάζεται σε συνθήκες μεσαίωνα. Οι δικηγορικοί σύλλογοι σήμερα για να αναγνωριστούν ως αντάξιοι συνεχιστές του βαρύ ιστορικού φορτίου που παρέλαβαν από τους προκατόχους τους, έχουν επιτακτικό καθήκον να αναδεικνύουν με παρεμβάσεις τους σε όλα τα επίπεδα –επιστημονικό, πολιτιστικό, κοινωνικό- τον κίνδυνο που απειλεί τις ευρωπαϊκές δημοκρατίες από την άνοδο του φασισμού, τις αιτίες που τον εξέθρεψαν και τον τρόπο που μπορεί κανείς να τον παλέψει. Μια άλλη ενδιαφέρουσα θεματική του Συνεδρίου έχει να κάνει με την εκπαίδευση των δικηγόρων. Σύσσωμος ο νομικός κόσμος έχει χρέος να ξεφύγει από τη στείρα τεχνοκρατική γνώση και τον ανταγωνισμό σε επίπεδο νομικών δεξιοτήτων που καλλιεργείται συστηματικά εδώ και δεκαετίες από την πρώτη στιγμή που ένας φοιτητής εισέρχεται στο Πανεπιστήμιο. Να γίνει καλά κατανοητό ότι καταξιωμένος νομικός και ολοκληρωμένος πολίτης είναι μόνο αυτός που έχει καλές γνώσεις άλλων επιστημών και ιδίως ιστορίας, κοινωνιολογίας, πολιτικής οικονομίας. Είναι αυτός που βλέπει μακριά και πέρα από την γραμματική ερμηνεία ενός νόμου. Και σ’ αυτό το επίπεδο, που δεν πρέπει να υποτιμάται καθόλου, οι δικηγορικοί σύλλογοι μπορούν να κάνουν σημαντικό έργο απευθυνόμενοι στους νέους δικηγόρους με διεξαγωγή κύκλων σεμιναρίων άλλων επιστημών, ώστε η νομική γνώση να εμπλουτιστεί γόνιμα με τις προόδους, τα επιτεύγματα, τα συμπεράσματα και τη μεθοδολογία διαφορετικών επιστημονικών κλάδων. Μέσα από τα σπλάχνα της μαχόμενης δικηγορίας ξεπήδησαν εμβληματικές φυσιογνωμίες όχι μόνο με νομική κατάρτιση και ήθος αλλά και με πρωτοπόρα κοινωνική και πατριωτική δράση, όπως ο Τάκης Παππάς, ο Μιχάλης Φαρσάρης, ο Ευάγγελος Μαχαίρας, ο Βαρδής Βαρδινογιάννης και τόσοι άλλοι που δεν θα προλάβω λόγω έλλειψης χρόνου να μνημονεύσω. Οι δικηγορικοί σύλλογοι οφείλουν να τιμούν και να αναδεικνύουν την πολύπλευρη δράση μελών τους που με ανιδιοτέλεια θυσίασαν αυτά που η σημερινή κοινωνία προσπαθεί να αναδείξει σε ιδανικά και τα ονομάζει καριέρα, οικογενειακή και επαγγελματική ασφάλεια, κέρδος, φήμη, αναγνωρισιμότητα. Αντίθετα βλάπτεται ανεπανόρθωτα το κύρος των δικηγορικών συλλόγων κάθε φορά που οι εκπρόσωποί τους θεωρούν αυτονόητη συντεχνιακή υποχρέωση να υπερασπίζονται μέλη τους ανεξάρτητα από το είδος της κατηγορίας που τους βαρύνει. Δεν αναβαθμίζεται έτσι ο ρόλος του δικηγόρου στην κοινωνία ούτε προστατεύονται τα συμφέροντα των χιλιάδων δικηγόρων που προσπαθούν έντιμα και σε δύσκολες συνθήκες να επιτελέσουν το λειτούργημά τους.
Η Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων χαιρετίζει το 14ο Πανελλήνιο Συνέδριο των Δικηγορικών Συλλόγων, προσβλέπει στη συνεργασία με τους Δικηγορικούς Συλλόγους, όπως τα τελευταία χρόνια εμπεδώθηκε με τα επιστημονικά συνέδρια που συνδιοργανώσαμε και εύχεται καλή επιτυχία στις εργασίες σας.
