Ομιλία της Προέδρου της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων Βασιλικής Θάνου–Χριστοφίλου, Αντιπροέδρου Αρείου Πάγου στην Πανδικαστική Συγκέντρωση της 30ης Οκτωβρίου 2014
Αποφασίσαμε όλες μαζί οι Δικαστικές Ενώσεις την σημερινή Πανδικαστική Συγκέντρωση, διότι θεωρήσαμε ότι πρέπει να καταγγείλουμε με δημόσιο λόγο, για άλλη μια φορά, τόσο την συνεχιζόμενη προσπάθεια απαξίωσης και υποβάθμισης του θεσμού της Δικαιοσύνης και του θεσμικού ρόλου των Δικαστικών Λειτουργών, όσο και την συνεχιζόμενη αδιαφορία των Κυβερνώντων για τα λειτουργικά και οργανωτικά προβλήματα της Δικαιοσύνης, τα οποία προκαλούν την καθυστέρηση στην απονομή της, η οποία (καθυστέρηση), όμως, χρεώνεται στους Δικαστές, παρότι είναι γνωστό ότι οι τελευταίοι εργάζονται χωρίς ωράριο, και σε εορτές και αργίες, σε βάρος της προσωπικής και οικογενειακής τους ζωής, κάτω από αναχρονιστικές συνθήκες εργασίας και πέρα από τα συνήθη όρια αντοχής, για να ανταποκριθούν στον συνεχώς αυξανόμενο, λόγω της οικονομικής κρίσης, φόρτο εργασίας.
Α) Συνεχιζόμενη απαξίωση του θεσμικού ρόλου του Δικαστή
Η μη εφαρμογή των δικαστικών αποφάσεων από την Εκτελεστική Εξουσία.
Εμείς, οι Δικαστές, εκδίδουμε αποφάσεις, στη διαδικασία των υπερχρεωμένων νοικοκυριών, με τις οποίες γίνονται δεκτές οι αιτήσεις και μειώνονται κατά μεγάλο ποσοστό, οι δόσεις των υπερχρεωμένων οφειλετών προς τις Τράπεζες.
Εμείς οι Δικαστές, με απόφασή μας, τόσο στον α΄ βαθμό, όσο και στον Άρειο Πάγο, κηρύξαμε αντισυνταγματικό το «χαράτσι» της ΔΕΗ (και η υπόθεση εκκρεμεί στην Ολομέλεια).
Εμείς οι Δικαστές, με αποφάσεις μας αναστέλλουμε τις αποφάσεις της Διοίκησης για απολύσεις των συμβασιούχων.
Εμείς οι Δικαστές, με απόφασή μας, κηρύξαμε αντισυνταγματικές τις μειώσεις των μισθών των Στρατιωτικών και Σωμάτων Ασφαλείας (ενστόλων).
Και τέλος, Ανώτατο Δικαστήριο, του οποίου την πλειοψηφία δεν απαρτίζουν Δικαστές (Μισθοδικείο), με απόφασή του, κήρυξε αντισυνταγματικές τις τελευταίες, τρίτες κατά σειρά, μειώσεις των αποδοχών των Δικαστών.
Η Εκτελεστική Εξουσία, η Κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να εφαρμόζει τις δικαστικές αποφάσεις. Η μη εφαρμογή των δικαστικών αποφάσεων είναι μείζον θεσμικό ζήτημα. Συνιστά κίνδυνο για τους πολίτες, κίνδυνο για την έννομη τάξη και το Κράτος Δικαίου, κίνδυνο για τη Δημοκρατία. Με την μη εφαρμογή τους η Κυβέρνηση θέτει εκτός λειτουργίας τον θεσμό της Δικαιοσύνης, μετατρέπει τον εαυτό της σε Κυβέρνηση Κράτους απολυταρχικού και δείχνει σαφώς στον πολίτη ότι και εάν έχει δικαστική απόφαση, που τον δικαιώνει, εντούτοις το Κράτος, κατά τρόπο αυθαίρετο και παράνομο, αρνείται την εφαρμογή της. Εμείς οι Δικαστές, λοιπόν, σήμερα, απευθυνόμενοι δημόσια προς την Εκτελεστική Εξουσία και προς τους Έλληνες πολίτες, διακηρύσσουμε ότι η Κυβέρνηση υποχρεούται, με βάση τις συνταγματικές αρχές και τις αρχές του Κράτους Δικαίου, να εφαρμόζει τις δικαστικές αποφάσεις. Υποχρεούται ο Υπουργός Οικονομικών να εφαρμόσει στο σύνολό τους τόσο την απόφαση του Ειδικού Δικαστηρίου του αθρ. 88§2 του Συντάγματος (Μισθοδικείου), που κήρυξε αντισυνταγματικές, τις τρίτες κατά σειρά μειώσεις (του ποσοστού 20%, εκ του συνολικού ποσοστού περικοπής 60%) των αποδοχών των Δικαστικών Λειτουργών, όπως επίσης στο σύνολό της υποχρεούται να εφαρμόσει και την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, που κήρυξε αντισυνταγματικές τις μειώσεις των μισθών των Στρατιωτικών και των Σωμάτων Ασφαλείας. Είμαστε υποχρεωμένοι να απαντήσουμε στον Υπουργό Οικονομικών ότι δηλώσεις, όπως «οι πολιτικοί αποφασίζουν την δημοσιονομική πολιτική και όχι η Δικαστική Εξουσία» υποδεικνύουν αλαζονική λογική και ευρίσκονται εκτός των πλαισίων του Κράτους Δικαίου, αφού το υπηρεσιακό καθήκον των Δικαστών επιβάλλει να ελέγχουν τις ενέργειες των Κρατικών οργάνων και όταν προκύπτει ότι αυτές γίνονται κατά παράβαση του Συντάγματος και των νόμων, υποχρεούνται να τις κηρύσσουν αντισυνταγματικές, παράνομες και κατ’ ακολουθία ανίσχυρες. Ούτε επίσης δικαιούται ο Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών να παραπληροφορεί τον Ελληνικό λαό, περί δήθεν καταβολής εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ στους Δικαστές, προφανώς με σκοπό να στρέψει τους πολίτες εναντίον τους, ενώ η αλήθεια είναι ότι, παρά το γεγονός ότι τα κονδύλια, για την αναδρομική επαναφορά του Μισθολογίου μας στο ύψος του Ιουλίου του 2012 (οπότε, όπως προαναφέρθηκε, πραγματοποιήθηκε η τελευταία, η κηρυχθείσα ως αντισυνταγματική, περικοπή) είχαν εγκριθεί στο Μεσοπρόθεσμο για να καταβληθούν, στο σύνολό τους, εντός του 2014 και παρά το γεγονός ότι, σε εκτέλεση της απόφασης του Μισθοδικείου, ψηφίστηκε από τη Βουλή σχετική διάταξη νόμου, περί αναδρομικής επαναφοράς του Μισθολογίου μας στον Ιούλιο του 2012, εν τούτοις μέχρι σήμερα ούτε ένα ευρώ δεν έχει καταβληθεί για την αναδρομικότητα της περικοπής, αλλά αντίθετα η Κυβέρνηση επιμένει, κατά τρόπο ασυνεπή, αυθαίρετο και παράνομο, ότι θα περικόψει τα αναγνωρισθέντα ως οφειλόμενα ποσά και ότι το απομένον υπόλοιπο θα το καταβάλλει σε βάθος χρόνου, χωρίς οποιαδήποτε προηγούμενη συζήτηση με τις Δικαστικές Ενώσεις, παρά το γεγονός ότι επί δύο μήνες τώρα ζητούμε συνάντηση μαζί τους (το ίδιο ισχύει και για τους ενστόλους).
Κυρίες και Κύριοι,
Εμείς οι Δικαστές δεν είμαστε αντίπαλοι των άλλων κοινωνικών ομάδων ούτε προνομιούχοι έναντι αυτών, όπως επιμένει να θέλει να μας εμφανίζει, για λόγους πολιτικής σκοπιμότητας, το οικονομικό επιτελείο της Κυβέρνησης. Είμαστε μαζί με τους Έλληνες πολίτες. Διότι α) όλοι είμαστε μέρος της κοινωνίας και εις βάρος μας επιβλήθηκαν τα ίδια μνημονικά μέτρα (και μάλιστα υπέστημεν τις μεγαλύτερες μειώσεις των μισθών μας, σε συνολικό ποσοστό 60%, εκ του οποίου μόνο το τελευταίο ποσοστό περικοπής -20%- κηρύχθηκε αντισυνταγματικό και ανατράπηκε, ενώ το υπόλοιπο της περικοπής -40%- παραμένει) και β) διότι εμείς οι Δικαστές προστατεύουμε, με τις αποφάσεις μας, τα ατομικά και εργασιακά δικαιώματα των πολιτών, όταν αυτοί προσφεύγουν στα Δικαστήρια, για να ζητήσουν προστασία και μπορούν να είναι βέβαιοι ότι αυτό θα εξακολουθήσουμε να πράττουμε και στο μέλλον.
Επιβάλλεται, λοιπόν η Κυβέρνηση να εφαρμόσει άμεσα και στο σύνολό τους τις δικαστικές αποφάσεις.
Β) Άλλο μεγάλο ζήτημα, που προκαλεί δυσλειτουργία στη Δικαιοσύνη είναι οι συνεχείς τροποποιήσεις των νόμων, η πολυνομία και οι αιφνιδιαστικές, αποσπασματικές και συχνά φωτογραφικές τροπολογίες, σε άσχετα με το θέμα τους νομοσχέδια, χωρίς καμία προηγούμενη ενημέρωση των Δικαστικών Ενώσεων.
Αντίθετα, επί δύο χρόνια τώρα αντιμετωπίζουμε την άρνηση τροποποίησης ορισμένων διατάξεων του Ν. 4055/2012 στο Κεφάλαιο Κανονισμού Δικαστηρίων και Κατάστασης Δικαστικών Λειτουργών, παρότι αυτό ζητείται επίμονα από τις Δικαστικές Ενώσεις, τόσο με γραπτά όσο και με προφορικά αιτήματα. Οι επίμαχες αυτές διατάξεις τροποποίησαν τον Κανονισμό Δικαστηρίων που ίσχυε επί 25 χρόνια (τον Νόμο 1758/1988), ο οποίος θεωρήθηκε μεγάλη κατάκτηση για την προστασία της προσωπικής και λειτουργικής ανεξαρτησίας των Δικαστών και θεσμοθετήθηκε μετά από έντονους αγώνες της Ένωσής μας, επί Προεδρίας του αείμνηστου Παναγ. Κωστάκου.
Η διάταξη του Ν. 4055/2012 (άρθρ. 86§2), που προβλέπει ότι οι Κανονισμοί Δικαστηρίων ισχύουν μόνον μετά την έγκρισή τους από την Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου, αναμφίβολα περιορίζει το αυτοδιοίκητο των Δικαστηρίων και καταργεί, στην πραγματικότητα, την αρμοδιότητα της Ολομέλειας κάθε Δικαστηρίου, η οποία απαρτίζεται από τους υπηρετούντες στο κάθε Δικαστήριο Δικαστές και οι οποίοι γνωρίζουν, καλύτερα από οιονδήποτε, τις ανάγκες, τις δυνατότητες και τις ιδιαιτερότητες κάθε Δικαστηρίου.
Δεν υπάρχει, επίσης, αμφιβολία, ότι οι διατάξεις του Ν. 4055 (άρθ. 90 παρ. 1 και 2), οι οποίες προβλέπουν ότι, σε περίπτωση καθυστέρησης στην έκδοση των αποφάσεων, ο Προϊστάμενος του Δικαστηρίου ή της Εισαγγελίας δικαιούται, με συνοπτικές διαδικασίες, να περικόπτει τον μισθό ή την άδεια του Δικαστικού Λειτουργού, είναι αντισυνταγματικές διότι η μεν πρώτη επιβάλλει πειθαρχική ποινή, χωρίς την τήρηση και τα εχέγγυα της πειθαρχικής διαδικασίας, από τα αρμόδια προς τούτο όργανα, η δε δεύτερη περιορίζει το συνταγματικά κατοχυρωμένο εργασιακό δικαίωμα της χορήγησης αδείας, επί πλέον δε προσβάλλουν την προσωπικότητα και την αξιοπρέπεια των Δικαστών. Οι τελευταίοι έχουν πλήρη συναίσθηση της σοβαρότητας και της βαρύτητας του έργου τους και δεν έχουν ανάγκη από «φόβητρα» για να επιτελέσουν τα καθήκοντά τους.
Αξιώνουμε την άμεση τροποποίηση των διατάξεων αυτών του Ν. 4055/2012 και θεωρούμε αδικαιολόγητη την μέχρι τώρα καθυστέρηση, για την κατάργησή τους.
Γ) Αδιαφορία της εκάστοτε Κυβέρνησης για τα λειτουργικά προβλήματα και τις ελλείψεις στη Δικαιοσύνη, που συντελούν στην καθυστέρηση της απονομής της. Έχουμε διαπιστώσει ότι η Διοίκηση κινείται με ρυθμούς χελώνας. Εξ αιτίας, λοιπόν, της κίνησης με ρυθμό χελώνας, ενώ είναι γνωστό ότι έχουν ήδη προκύψει από το προηγούμενο δικαστικό έτος περίπου πενήντα (50) κενά οργανικών θέσεων των Ειρηνοδικών, και ενώ είναι, επίσης, γνωστό, ότι λόγω των δεκάδων χιλιάδων υποθέσεων, αρμοδιότητας Ειρηνοδικείου, στη διαδικασία των υπερχρεωμένων νοικοκυριών, οι δικάσιμοι προσδιορίζονται μετά από πέντε έως οκτώ χρόνια, με αποτέλεσμα να εκτίθεται και η Δικαιοσύνη και η χώρα, και κατά συνέπεια ήταν επιβεβλημένο, το αργότερο από τον περασμένο Ιούνιο (2014) να έχει προκηρυχθεί διαγωνισμός για τον διορισμό Ειρηνοδικών προς πλήρωση των κενών, εν τούτοις, μέχρι τώρα δεν έχει προκηρυχθεί και κατά συνέπεια και για ολόκληρο το έτος 2015 τα κενά θα παραμείνουν και θα αυξηθούν, με τις εν τω μεταξύ συνταξιοδοτήσεις.
Επί δυόμισι χρόνια τώρα ζητάμε ατομικούς ηλεκτρονικούς υπολογιστές για τους Δικαστές και σταθερά λαμβάνουμε την ίδια απάντηση ότι καθυστερεί η έγκριση των κονδυλίων.
Επί δυόμιση χρόνια «φωνάζουμε» ότι τα υπερβολικά μεγάλα κενά οργανικών θέσεων των δικαστικών υπαλλήλων (2.800 κενές θέσεις σε σύνολο 5.000 θέσεων) επιτείνουν την καθυστέρηση στην απονομή της Δικαιοσύνης και επί πλέον το γεγονός αυτό αποτελεί μοναδικό παγκόσμιο φαινόμενο, διότι, σε όλα τα κράτη η αναλογία είναι 3 Δικαστικοί υπάλληλοι και 1 Δικαστής, ενώ στην Ελλάδα, με τα περίφημα μνημονιακά μέτρα καταλήξαμε στο αντίστροφο, δηλαδή 3.000 Δικαστές (Πολιτικής και Ποινικής Δικαιοσύνης) και 2.200 Δικαστικοί υπάλληλοι. Και στις συνεχείς διαμαρτυρίες μας, παίρνουμε την ίδια απάντηση: ότι αιτία είναι η Τρόικα και η αυστηρή δημοσιονομική πολιτική.
Άλλες παραλείψεις της Πολιτείας απέναντι στη Δικαιοσύνη φθάνουν στα όρια της αστειότητας. Επί τρία χρόνια τώρα, το Ειρηνοδικείο Θεσσαλονίκης ζητά, λόγω μεγάλης έλλειψης χώρου, να του παραχωρηθεί ο ευρισκόμενος στον ίδιο όροφο, χώρος του, μη λειτουργούντος πλέον και παραμένοντος σε αχρησία παλαιού κυλικείου. Και παίρνουν την απάντηση ότι δεν εγκρίνεται από το ΤΑΧΔΙΚ, και έτσι ο μεν ελεύθερος χώρος εξακολουθεί να παραμένει σε αχρησία, οι δε Ειρηνοδίκες Θεσσαλονίκης εξακολουθούν να ασφυκτιούν στον περιορισμένο χώρο τους.
Επί τρία χρόνια τώρα δεν έχει εκτυπωθεί το έντυπο της επετηρίδας, της σειράς αρχαιότητας των Δικαστικών Λειτουργών, του οποίου, μάλιστα, τα τελευταία χρόνια προφανώς, για λόγους οικονομίας, η εκτύπωση και η βιβλιοδεσία γινόταν, σε πολύ πρόχειρη μορφή από το υποτυπώδες “τυπογραφείο” των Φυλακών Κορυδαλλού και η απαιτούμενη δαπάνη ήταν ελάχιστη. Και, όμως, από το 2012 και εντεύθεν ούτε αυτή η ελάχιστη δαπάνη δεν διατίθεται, για τους Δικαστικούς Λειτουργούς.
Και τελειώνοντας την προσπάθειά μου για να αναδείξω και να καταγγείλω, για πολλοστή φορά την αδιαφορία και τις παραλείψεις της Εκτελεστικής Εξουσίας ως προς τη λειτουργία της Δικαιοσύνης, θα ήθελα, απευθυνόμενη τόσο προς τις άλλες δύο Εξουσίες του Κράτους, αλλά κυρίως και πρωτίστως προς τους Έλληνες πολίτες να τους διαβεβαιώσω ότι:
Όσες προσπάθειες και αν γίνονται προς υποβάθμιση και απαξίωση της Δικαιοσύνης, εμείς οι Δικαστικοί Λειτουργοί στεκόμαστε όρθιοι, επαγρυπνούντες για την προστασία του κύρους του Λειτουργήματός μας και της ανεξαρτησίας μας, και διασφαλίζοντες τα ανθρώπινα δικαιώματα, τα ατομικά δικαιώματα και τα εργασιακά δικαιώματα των πολιτών.
Αντί, λοιπόν, η Εκτελεστική Εξουσία, να επιλέγει κάθε τόσο, κατά τρόπο άκρως εσφαλμένο, να έρχεται σε αντιπαράθεση με τη Δικαστική Εξουσία, ας επιδείξει, επιτέλους, το ενδιαφέρον και τον σεβασμό που αρμόζει στην ισότιμη με τις άλλες δύο, Δικαστική Εξουσία, καθώς και στους Δικαστικούς Λειτουργούς και στις αποφάσεις που εκδίδονται από τους τελευταίους, ώστε να λειτουργήσει σωστά το Κράτος Δικαίου.
Σας ευχαριστώ πολύ.
ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ:
Στην Πανδικαστική Συγκέντρωση της 30ης Οκτωβρίου 2014 πέραν του μεγάλου αριθμού Δικαστικών Λειτουργών όλων των βαθμών και όλων των κλάδων παρευρέθηκαν οι εξής εκπρόσωποι του Κοινοβουλίου:
Από τη ΝΔ οι Βουλευτές – πρώην Υπουργοί, κκ Προκόπης Παυλόπουλος και Κωνσταντίνος Καραγκούνης.
Από την αξιωματική αντιπολίτευση (ΣΥΡΙΖΑ) οι Βουλευτές κκ Ζωή Κωνσταντοπούλου και Κοντονής Σταύρος
Από το ΠΑΣΟΚ η εκπρόσωπος του τομέα Δικαιοσύνης κ. Βρυώνη Αθηνά.
Από τους ΑΝ.ΕΛ ο εκπρόσωπος του τομέα Δικαιοσύνης κ. Σωτήρης Αβδελίδης, καθώς και η κ. Έλενα Καμμένου, δικηγόρος ως εκπρόσωπος του Προέδρου του κόμματος κ. Πάνου Καμμένου.
Από το ΚΚΕ ο Βουλευτής κ. Παφύλης Αθανάσιος.
Επίσης οι ανεξάρτητοι Βουλευτές κκ Τζάκρη Θεοδώρα και Καπερνάρος Βασίλειος και ο Πρόεδρος του ΛΑΟΣ κ. Καρατζαφέρης Γεώργιος. Επίσης παρευρέθηκε ο Πρόεδρος του ΔΣΑ κ. Αλεξανδρής καθώς και τα Προεδρεία της Ένωσης Δικαστικών Λειτουργών Στρατιωτικής Δικαιοσύνης και της Ένωσης Συνταξιούχων Δικαστικών Λειτουργών.
